Ai-gamal no Funeral Ida


Iha ninia rentos be otas tuan ona, liña namkurut idaidak rai ninia istória moris.
Ha'u laran-husu, kmanek oinsá loos karik ninia foinsa'e uluk ne'e?

Molok ne'e,  ha'u rona ema haktuir ninia aiknanoik:
Katak uluk iha tempu ida, nia lakon tiha ninia fuan-sorin iha duut-funan-mutin fuik nia leet, iha kalohan nakukun nia okos, husi ema-laran-metan sira nia bala-musan. To'o oras ne'e ninia raan iis morin hela iha duut-funan-mutin fuik hirak ne'e wainhira ema ba hakbesik.

Hafoin lakon ne'e, ninia mundu nakdoko lesuk maibé nia tuba metin nudar feto, inan, manorin,  funu-nain. Moris nudar luta ida iha mundu ida be sai ona palku funu nian.

Horseik no horseik sira seluk,  ha'u sei rona oinsá nia hakilar nudar makaer-ukun no  maktutan lian ba kbiit-laek sira. Nia lian be aas ha'u rona de'it husi rádio iha taxi ida be tuan ona, hanesan laloran be siak husi tasi-feto be kmanek-maus iha loron manas.

Loron ida iha tinan kotuk,  hafoin Natál ha'u hasoru-malu ho nia, matan ho matan iha loja-didin-zinku kloot ida be faan ropa importadu folin baratu natoon senan malun husi rohan ba rohan no manas be hakosar.

—"Boatarde mana", loja-nain kumprimenta nia molok atende ninia presiza, bistidu furak ida ba ninia beioan feto ida, nia husu ho kalma.
Wainhira ami matan hateke malu, ha'u kumprimenta —"boatarde," señora", nia hiit sae liman kedas mai ha'u hodi hatan 'lalika bolu ha'u señora, favor, bolu ha'u mana de'it'. Ha'u hamnasa-moe mesmesak no do'uk ulun,  nia kontinua fihir ropa no lakon iha ropa sira ne'e nia leet.

Ohin dadeer,  ha'u rona lia rekadu ne'e kona-bá nia. Iha sidade ne'e,  iha ninia uma oin,  ai-gamal forma nudar moru hamatak an hikas tan udan-been be tuun iha ninia loron funeral. Dalaruma ai-gamal sira ne'e nia tahan ida-idak rai hela ninia liamenon sira ba mundu husi lalehan aas bá.

Nia mak feto,  inan,  manorin, funu-nain, makaer-ukun no umanu ida ho istória no memória.

Rua Poko Vero,  1 Janeiru 2020

Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Aprende husi Sócrates: Ta’es Dala Tolu

Gambar
Sócrates mak ema matenek-nain ida husi Igregu. Nia ema ida be naran boot tamba ninia kuinesementu no sabedoria ne’ebe klean.  Loron ida, iha mane ida mai hasoru malu ho Sócrates no hateten,  “Itaboot hakarak hatene saida mak ha’u foin rona konaba itaboot nia belun ida?’’ “Hein lai,” Sócrates hatán.   “Molok itaboot fo hatene ha’u konaba buat ruma, ha’u hakarak itaboot passa lai ezame kiikoan ida. Ezame ne’e hanaran Ta'es Dala Tolu. ” “Taes Dala Tolu?” Mane ne’e husu. “Loos,” Sócrates hatán.  “Molok itaboot hateten mai ha'u konaba ha’u nia belun, karik diak liu fó tempu uituan hodi ta’es lai buat ne’ebé itaboot atu hateten. Ida ne’e ha’u bolu dehan ezame ta’es dala tolu. Ta’es dahuluk nian mak LIALOOS . Itaboot garante ona katak buat ne’ebe itaboot atu hateten mai ha’u ne’e loos?" “Lae” mane ne’e hatán, “loloos ne’e ha’u foin mak rona no hakarak atu fo hatene ba ita.” “Diak,” Sócrates hatan.  “Se nune’e
Baca selengkapnya

KONABA DOMIN

Gambar
Obra Kahlil Gibran husi Livru O Profeta   Tradusaun livre ba lian Tetum husi Vitalia Ze Hafoin,   Al-Mithra hateten: Koalia to’ok mai ami konaba domin. No nia fila oin hodi hateke ba povu hotu iha ne’ebá be mohu iha nonook nia laran. Nune’e, ho lian makaas, nia hateten: Wainhira domin fo bodik hodi bolu o, tuir nia ba, maski ninia dalan sira mesak toos no   kroat. No wainhira ninia liras sira hakuak o, entrega o nia an ba nia, maski surik ne’ebe naksubar iha ninia liras leet   bele hakanek o. No wainhira nia koalia ba o, fiar ba nia, maski ninia lian bele harahun o nia mehi sira nudar anin tasi-feto be sobu-rahun jardiin. Nudar domin sei tau koroa ba o,   nune’e mos mak nia sei krusifika o. Nomós, nudar nia bele haburas o, nia mos bele hamenus o.   No nudar nia bele harii-an aas hanesan ho o no book o nia sanak sira be mamar   liu ne’ebe nakdedar iha Loro-matan okos, sei sai nune’e mos mak nia dada-tuun   o nia abut sira be metin i
Baca selengkapnya

Domin no Diferensa

Gambar
Wainhira sei eskola, ha’u iha belun mane no feto ida ne’ebe laran monu ba malu no hahu sira nia relasaun domin iha tinan dahuluk eskola nian. Maski   nune’e, sira nia relasaun   hasoru diferensa iha ida-idak nia tinan, hahalok no hanoin hodi halo sira dalaruma hirus malu no kuaze atu fahe malu. Belun feto ne’e dalaruma senti laran nakraik nune’e iha tempu ruma nia fahe nia sentimentu ba ha’u nomos belun feto maluk seluk ne’ebe nia konfia atu hato’o nia problema.  Iha kalan ida, ha’u mehi   konaba nia no nia doben. Iha loron tuir mai, ha’u hasoru belun feto ne’e, ha’u haree katak nia la duun kontente tan ninia problema no sintimentu sira.  Ha’u konta tuir ba nia oinsa ha’u mehi haree nia no nia doben hirus malu makaas to ’o nia tanis senti la bele hodi sai konfuzaun lahatene atu halo oinsa loos. Iha mehi ha’u hakbesik nia hodi dehan: ‘’Belun, iha mundu ne’e, laiha mane ne’ebe perfeitu maibe sei iha domin ne’ebe perfeitu….”. Ha’u ho ha’u nia belun sai bilaan ba momentu
Baca selengkapnya