Lisaun Importante Balun husi Asaun Uza Bote Wainhira Halo Kompras



Iha fulan rua ka tolu liubá, ha'u akompanha iha Facebook, kolega balun halo promosaun kampaña uza bote envezde uza plástiku wainhira ba halo kompras iha loja, kios ka merkadu. Kampaña promosaun halo ho maneira individu ruma tara bote wainhira halo kompras ka tau sasán ba bote laran durante kompras hafoin hasai fotografia no publika iha media sosial hanesan Facebook ka Instagram ho hashtag #uzabote no tuir mai sadik husu kolega sira seluk atu halo tuir. Kampaña ne’e tuir ha'u lee, nia objektivu mak atu hamenus uza plástiku nune'e bele hamenus lixu plástiku hodi hadia meiu ambiente no iha tempu hanesan ajuda promove taxa ema sosa bote nudar produtu lokal homan husi ita nia inan-feton sira iha área rural.

Laos de'it kampaña individual, maneira kampaña seluk mak halo mos hosi grupu iha instituisaun, organizasaun ka komunidade lokal ka internasional atu hatutan mensajen husi kampaña ne'e ba ninia funsionáriu ka membru sira hodi bele hatutan mos ba família no maluk sira seluk liuhusi tara bote no hasai fotografia hamutuk no publika ba media sosial.

Asaun simples ne'e husu atu bele sai hanesan passu advokasia ida furak no forte ba eliminasaun uza plástiku. Kuaze iha fatin merkadoria hanesan loja, kios no merkadu sira sempre faan-nain/vendedór fornese plástiku ba sosa-nain/comprador atu bele tau ka falun sasán be sosa tiha ona iha laran hodi hiit ka lori.

Iha ha'u nia serbisu fatin mos hetan pedidu atu halo kampaña hanesan husi ajénsia internasionál ida. Hafoin komunika ho ami nia xefi organizasaun no hetan aprovasaun, ami nia ofisiál komunikasaun mos organiza sosa bote rua-nulu resin fahe ba ami ida-idak no organiza ami hasai fotografia grupu ida kapaas loos ho ema ida-idak halo jeitu oioin wainhira hasai foto. Husi loron ne'e mak ami hahu enkoraja malu uza bote ne'e atu ba kompras ka tau sasán ruma. Kolega balun hahú uza, balun lori ba uma, balun rai deit iha serbisu fatin inklui mos ha'u.

Ba ha'u, fofoun ha'u sente estrañu no furak dala ida hare'e ema hahú uza bote ne'e. Estrañu tamba ha'u hanoin kona fali uluk ha'u nia tempu sei kiik iha Lospalos, ema barak liuliu ferik, feto foinsae no labarik sira uza bote ne'e hodi tau batar, modo, sosa sasán iha merkadu ka tau ai-sunu be hili  iha ai-laran maibé laos lori fali ba loja modernu sira hanesan kampaña ne'e halo. Furak tamba maski nune'e ha'u konkorda ho idea foun ne'e  no lahatene oinsá, ha'u senti kapaas hare'e ema uza bote ba kompras iha loja boot sira. Nune'e mak asaun ne’e hasae mos bote nia valor nudar produtu lokal ida. Bote ne'e rasik halo  husi ai-kadiru kadiru (Borassus flabellifer) ka tali tahan (Livistona rotundifolia) be homan ho liman husi homan-nain lokal sira iha área rural no homan-nain sira ne'e jeralmente barak liu mak feto. 

Desde hasai foto ho bote, ha'u ladauk uza bote atu kompras no ohin mak konsege hahú uza bote ba dalauluk hodi halo kompras iha loja xineza ida. Lao tuir dalan tara ho bote medida natoon oan ne'e halo ema sira be ha'u hasoru iha dalan fihir ha'u ho oin husu no balun hamnasa tiha maibe ha'u la liga no kontinua la'o nafatin.

To'o iha loja, ha'u tara bote mamuk ne'e no hahú hili sasán hanesan aifuan, shampoo no líkidu estrika ropa nian. Ha'u loloos atu sosa tan sasán balun maibe  bote nakonu ona. Se ha'u amenta tan sasán, entaun ha'u sei uza tan plastiku atu tau,  no ha'u labele ona halo ida ne'e tamba sei viola ha'u nia komitmentu atu hamenus uza plástiku. Tan ne'e mak ha'u mos la sosa tan sasán no fila ba uma ho sasán bote isin ida ne'e de'it.

Husi uza bote ne'e mak ha'u hetan lisaun importante tolu  atu aprende mak hanesan; 
  1. Planu antes molok sosa: Tamba loja sira barak mak seidauk fornese bote wainhira ita sosa sira-nia sasán iha ne'eba, entaun ita sosa-nain mak tenki lori rasik ita-nia bote husi uma. Tan ne'e, atu sosa sasán karik tenki planu antes nune'e bele lori bote. Se lae, to'o loja mak ita foin sosa entaun bote laiha no ita sei uza plástiku nafatin.   
  2. Sukat wainhira sosa: se ita hakarak uza bote wainhira sosa sasán, entaun presiza aprende kontrola an atu la sosa sasán barak liu fali bote nia medida.Se sosa sasán uituan entaun uza bote kiikoan ou natoon no se sosa sasán barak liu entaun uza bote medida boot ka liu tan.  
  3.  Lori rasik sasán hafoin sosa: Hiit ka tara bote ho sasán be sosa ona hanorin ita atu lori ita nia naha ka responsabilidade rasik mesa-mesak no sei labele fahe ba ema seluk atu lori ka hiit hanesan wainhira ita tau iha plástiku. 
Aleinde lisaun hirak ne'e, asaun ne'e mos hamosu trend ka estilu moris ne'ebe habelun liu ho ambiente nune'e fo vantajen hodi kontribui ba prezervasaun meiu ambiente ne'ebe oras ne'e sai preokupasaun global. 

Vantajen seluk husi promosaun uza bote mak sei ajuda hasa'e taxa sosa bote ne'ebé sei dudu mos taxa produsaun bote husi ita-nia homan-nain lokal sira. Maski nune'e, karik mak sosiedade hahu toman uza bote, entaun presiza mos atu hare'e fali karik ita-nia rain iha supply/fornesimentu sufisiente ba  ai-kadiru ka tali tahan nudar material báziku atu homan bote. 

Maski uza bote sai hanesan asaun ne'ebé furak, maibe iha aspetu pratikal, uza bote la sempre bele aplika wainhira ita la planu antes atu kompras ka tenki halo kompras urjente no ita la lori bote. Ho asuntu ne'e, karik promosaun uza bote bele habelar laos deit ba sosa-nain sira maibe mos ba faan-nain sira iha loja kiik, mediu no loja boot sira nomos  iha merkadu sira iha fatin hotu atu sira mos bele fornese  bote ba sosa-nain sira. Ba asuntu ne’e, ha’u hanoin loja no kios nain sira sei presiza atu tetu fali oinsa kustu sosa bote kompara ho kustu sosa plástiku.

Nune'e, husu boot kompanha uza bote la hela de'it hanesan trend kampaña virtual iha sosial media sem iha komitmentu atu kontinua maibe husu atu asaun ne'e bele buras liutan iha sosiedade Timor-Leste laran tomak no bele mos inklui iha polítika governu nian atu reforsa nia aplikasaun no kontinua monitoriza mos ninia impaktu.

VZ
Villa Verde, 2 Jullu 2018.  



Komentar

Postingan populer dari blog ini

Aprende husi Sócrates: Ta’es Dala Tolu

Domin no Diferensa

Feto no Lideransa: Wainhira Feto Ida Sai Lider