INAN NO NIA OAN BE LAORAI



Tinan 5 ona sira fahe malu.

Nia inan hela mesak iha uma bloku kor abu-abu andar rua be harii ho kosar-been husi nia oan be laorai.
Nia oan hela iha kuartu ida iha  flat  ho ninia maluk laorai sira iha sidade Relojio-Boot nia leet. Kalan-kalan, nia serbisu makaas hisik kosar nudar empregadu fábrika tan de’it atu hetan lesuk ‘Poundsterling’ liman isin ida ba nia no ninia familia iha mundu huun loro—sa’e ne’ebá.  Wainhira kalan mai, nia hateke ba lelehan metan husi janela vidru hodi pinta feto ferik ida be nia hadomi tebes ne’e nia oin ho harohan.         

Dook husi nia, iha uma kor bloku abu-abu ne’e, kalan-kalan nia inan sei nafatin suru hela hahan iha nia oan nia bikan favoritu. Wainhira nia alin sira husu ‘tansa etu bikan ida ne’e  tenki hatuur nafatin Ma? Amaun laiha ona ne’e?’ nia inan hatan, ‘Oan, ne’e ba o nia maun. Husu boot nia mos iha rai-dook ne’eba han dadauk hanesan ita agora.’

Han kalan hotu tiha, oan sira ida-idak dukur ona iha sira nia kuartu. Molok nia haloot bikan foer sira, nia hateke tan etu bikan ida ne’e ho hamnasa midar maibe nia matan been nakonu hela. Nia saudades tebes ba nia oan be dook hela ne’e. La hatene bainhira tan mak nia bele hakuak nia oan, hanesan wainhira nia oan ne’e sei tinan rua, hahu la’o no halai ba ninia hakuak ho hamnasa kontente.

Iha loron aban, nia oan telfone mai. ‘Má, ami dalaruma teki fila.’
‘Tansa? O halo problema iha ne’eba? Nia inan husu. ‘Lae Amá. Ne’e sei dalaruma de’it. Ema rai-nain sira dalaruma sei haruka ami fila.’
Nia inan kontente rona liafuan ‘fila’ ne’ebe nia hein kleur ona.
‘Oan, se o tenki fila, entaun fila mai bá. Ita nia rain no familia sempre simu nafatin o. Ita bele hahu fila-fali ita nia moris.’
‘Lae amá, Ha’u la bele fila de’it hanesan ne’e. Sei iha buat barak ne’ebe ha’u sei duni amá.’
La kleur, dadalia iha telfone ne’e mos remata. Maibe laran-taridu entre inan no oan ne’e la dauk de’it remata.

VZ, 
Dili, 28 Juni 2016


Istoria ne’e nudar versaun Tetum husi ha’u nia istoria badak iha lian Indonezia Ibu dan Anaknya yang Merantau. 

Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Aprende husi Sócrates: Ta’es Dala Tolu

Gambar
Sócrates mak ema matenek-nain ida husi Igregu. Nia ema ida be naran boot tamba ninia kuinesementu no sabedoria ne’ebe klean.  Loron ida, iha mane ida mai hasoru malu ho Sócrates no hateten,  “Itaboot hakarak hatene saida mak ha’u foin rona konaba itaboot nia belun ida?’’ “Hein lai,” Sócrates hatán.   “Molok itaboot fo hatene ha’u konaba buat ruma, ha’u hakarak itaboot passa lai ezame kiikoan ida. Ezame ne’e hanaran Ta'es Dala Tolu. ” “Taes Dala Tolu?” Mane ne’e husu. “Loos,” Sócrates hatán.  “Molok itaboot hateten mai ha'u konaba ha’u nia belun, karik diak liu fó tempu uituan hodi ta’es lai buat ne’ebé itaboot atu hateten. Ida ne’e ha’u bolu dehan ezame ta’es dala tolu. Ta’es dahuluk nian mak LIALOOS . Itaboot garante ona katak buat ne’ebe itaboot atu hateten mai ha’u ne’e loos?" “Lae” mane ne’e hatán, “loloos ne’e ha’u foin mak rona no hakarak atu fo hatene ba ita.” “Diak,” Sócrates hatan.  “Se nune’e
Baca selengkapnya

Domin no Diferensa

Gambar
Wainhira sei eskola, ha’u iha belun mane no feto ida ne’ebe laran monu ba malu no hahu sira nia relasaun domin iha tinan dahuluk eskola nian. Maski   nune’e, sira nia relasaun   hasoru diferensa iha ida-idak nia tinan, hahalok no hanoin hodi halo sira dalaruma hirus malu no kuaze atu fahe malu. Belun feto ne’e dalaruma senti laran nakraik nune’e iha tempu ruma nia fahe nia sentimentu ba ha’u nomos belun feto maluk seluk ne’ebe nia konfia atu hato’o nia problema.  Iha kalan ida, ha’u mehi   konaba nia no nia doben. Iha loron tuir mai, ha’u hasoru belun feto ne’e, ha’u haree katak nia la duun kontente tan ninia problema no sintimentu sira.  Ha’u konta tuir ba nia oinsa ha’u mehi haree nia no nia doben hirus malu makaas to ’o nia tanis senti la bele hodi sai konfuzaun lahatene atu halo oinsa loos. Iha mehi ha’u hakbesik nia hodi dehan: ‘’Belun, iha mundu ne’e, laiha mane ne’ebe perfeitu maibe sei iha domin ne’ebe perfeitu….”. Ha’u ho ha’u nia belun sai bilaan ba momentu
Baca selengkapnya

Feto no Lideransa: Wainhira Feto Ida Sai Lider

Gambar
“As women, we must stand up for ourselves. We must stand up for each other. We must stand up for justice for all.” – Michelle Obama Sa mak ita no  ema barak hanoin kona wainhira rona no hare'e feto ida sai lider ka ema-boot? Konserteza sei iha responde no komentariu oioin ba hahusuk ida ne'e. Desde tempu antigu to'o tempu modernu ohin loron nian, iha ona figura lideransa feto barak ne'ebe naran boot iha mundu hanesan Cleopatra, Hatsheptshut, Rainha Elizabeth, Benazir Butho, Angela Merkel, Margaret Tatcher, Indira Gandhi, Gloria Macapagal Arroyo no sira seluk tan ne'ebe marka ona sira nia an ba mundu katak feto iha kapasidade atu kaer lideransa ida. Lideransa iha kontestu ida ne'e refere ba area oioin hanesan politika, sosial, relijiaun, negosiu no selu-seluk tan. Koalia konaba lideransa, iha stigma jeral ida husi sosiedade hodi hanoin katak so mane de'it mak bele kaer lideransa. Stetmentu afirmativa ida ne'e afinal sai ona fallasia (hanoin la-lo
Baca selengkapnya